Collecties
Google Golden Gate
Joris Verleg2018Waarom zouden we nog op wereldreis gaan, als we via Google de mooiste plekken op de wereld van alle kanten kunnen bekijken? Voor zijn project Google Golden Gate liet Joris Verleg zich inspireren door de vakantiefoto’s van zijn moeder. Na een tripje naar San Francisco showde zij haar foto’s van onder meer de Golden Gate Bridge. Joris bedacht zich dat hij nog nooit op deze plek was geweest, maar wel talloze foto’s van precies dezelfde brug had gezien. Hij maakte gebruik van de Google-functie reverse image search waarmee je soortgelijke afbeeldingen kunt vinden. Met de verzameling foto’s monteerde hij een video.
-Waarom zou je zelf nog een foto van de Golden Gate Bridge maken, als er al zoveel vergelijkbare foto’s van zijn gemaakt?
-Hoe kun je ervoor zorgen dat jouw foto van de Golden Gate Bridge opvalt op Google?
Stranded Present
Broersen & Lukács2015De vertellingen over het verleden zou je kunnen zien als vormen die vloeibaar zijn en die door de jaren heen steeds blijven veranderen. Dit zorgt ervoor dat het uitzicht van ons venster op het verleden nooit heel lang hetzelfde blijft. In 2015 kwamen kunstenaars Persijn Broersen en Margit Lukács in een oude Parijse bibliotheek achttiende-eeuwse tekeningen tegen van de ruïnes van Palmyra in Syrië. Ze besloten de platte tekeningen van de ruïnes te animeren en er een vloeibaar, dynamisch beeld van te maken. Op de avond dat de video voor het eerst publiekelijk vertoond werd, verwoestten IS-extremisten het historische centrum van Palmyra, waar de eeuwenoude ruïnes stonden. Dit veranderde de eindeloze stroom van verhalen voorgoed, waarmee ook het werk van Broersen & Lukács opnieuw in een compleet ander licht werd gezet.
Airstrikes on the Al-Jinah mosqu...
Forensic Architecture2017Forensic Architecture is een onderzoekscollectief uit Londen dat gebeurtenissen in de media onderzoekt door middel van architectonische reconstructies. Deze reconstructietechnieken gebruikt het collectief om nieuws vanuit een andere invalshoek te kunnen belichten.
Op 16 maart 2017 vielen door een luchtaanval 38 slachtoffers – waaronder vijf kinderen - in de Syrische plaats Al-Jinah. De luchtaanval werd uitgevoerd door Amerikaanse soldaten en trof, zoals Amerikaanse media verklaarden, een bijeenkomst van leden van Al Qaeda. Forensic Architecture startte een digitaal onderzoek naar deze aanval. Bekijk het verhaal en ontdek de waarheid achter deze gebeurtenis volgens Forensic Architecture!
Talk to me
Jonas Lund2017Je eigen gepersonaliseerde chatbot? Dat zag kunstenaar Jonas Lund wel zitten! Met alle door hem geschreven WhatsApp- en Facebook messenger-gesprekken leerde hij een chatbot reageren zoals hij dit zelf ook zou doen. Op deze manier creëerde hij een slimme AI-versie van zichzelf die automatisch praat. Om de chatbot nog meer op hem te laten lijken, sprak Jonas ruim 1.000 zinnen in. De gesproken zinnen zette hij vervolgens om in text-to-speech, de technologie die ook gebruikt wordt Google Maps te voorzien van gesproken aanwijzingen. Zo kun je een gesprek hebben met de kunstenaar, zonder dat hij er zelf bij is. Voor echte fans van de kunstenaar is er zelfs een mogelijkheid om de text-to-speech stem te downloaden en over te zetten naar Siri!
-Hoe zou jij het vinden als je vrienden kunnen praten met een chatbotversie van jezelf?
-Welke vraag zou je jouw eigen chatbot stellen?
Slecht Nieuws
Drog2017Ervaar hoe makkelijk desinformatie ontstaat door zelf je eigen Fake News te creëeren. In het spel Slecht Nieuws doorloop je verschillende stappen om de beste Fake News-verspreider te worden. Word jij een fervent Twitteraar met duizenden volgers of begin je als hoofdredacteur een tot nog toe onbekend nieuwsplatform? Door beeldmateriaal op een andere plek te zetten of te schuiven met bronnen maak je in no-time een overtuigend nepnieuwsbericht. Drog daagt je uit om heel Nederland voor de gek te houden met de vreemdste beweringen.
-Door welk Fake News werd jij bijna voor de gek gehouden?
-Over welk onderwerp zou jij wel een Fake News-bericht willen schrijven?
Everything on Netflix
Das Balloon2016In de 13 minuten durende video Everything on Netflix word je letterlijk gebombardeerd met afbeeldingen van Netflixseries en –films. Je staat er misschien niet dagelijks bij stil, maar alles wat je op Netflix voorgeschoteld krijgt, is gebaseerd op je kijkgedrag. Alles wat je kijkt, maar ook wat je na een tijdje verveeld uitzet, zorgt ervoor dat Netflix een steeds specifieker beeld krijgt van waar jij graag naar kijkt. Het algoritme van Netflix schotelt je een zorgvuldig geselecteerde lijst van aanbevelingen voor, die zelfs op bepaalde momenten van de dag kan verschillen. Rustig rondneuzen tussen de vele series en films op Netflix is er niet bij! Probeer maar eens te grasduinen buiten de selectie die voor jou is klaargezet. Je zult zien dat dat nog niet zo makkelijk gaat… Bekijk de afbeeldingen die in Everything on Netflix aan je oog voorbij schieten. De afbeeldingen die je niet kent gaan misschien te snel, en zijn in een oogopslag verdwenen. De afbeeldingen die je wel bekend voorkomen, vliegen in opvallende flitsen aan je voorbij. Eigenlijk wil de kunstenaar niet meer zeggen dan: ‘’dit is alles wat Netflix je te bieden heeft’’.
Airbnbhosts
Dries Depoorter2018Airbnbhosts nodigt je uit om een soort van ‘Wie is het?’ te spelen, maar dan online, met woningen op Airbnb en de verhuurders. De website laat je steeds een Airbnb-kamer zien met daarnaast de profielfoto's van drie verhuurders. Aan jou om te raden van wie deze kamer is! De kunstenaar, Dries Depoorter, was zelf op zoek naar een leuk adresje op Airbnb. De profielfoto van de verhuurder verraste hem, omdat die totaal niet aansloot bij het beeld dat hij in zijn hoofd had bij de eigenaar van de woning. Hij besloot om er een spel van te maken. Om te voorkomen dat Airbnb zijn website aanklaagt, heeft hij bij iedere kamer de knop ‘book this room’ toegevoegd.
-Probeer het een paar keer uit. Lastig, of heb je al snel een idee wie de eigenaar kan zijn? Wat zegt dit over ons?
-Stel, je bent verhuurder op Airbnb en jouw kamer en profielfoto komen langs bij dit spel. Wat zou je hiervan vinden?
Wig Wag
Matthew KeffMatthew Keff geeft je een leeg schildersdoek waarop jij je eigen kunstwerk kunt maken. Met een echte Bubble Gun! Klik op het schildersdoek en kijk wat er gebeurt. Schiet je hele scherm vol en wacht dan een tijdje. Je zult zien dat de figuren langzaam verdwijnen. Wat doen deze dingen op je beeldscherm? Het lijken wel doelloze internetbubbels. Misschien doen ze je wel denken aan alle tabs die je open hebt staan op je eigen beeldscherm.
-Kan je zelf een andere manier bedenken om alle onzin die er op het internet te vinden is te visualiseren? Hoe zou dit er volgens jou uit moeten zien?
Guided Saccade
Matthew Biedermann2011Guided Saccade verwijst naar de snelle beweging die onze ogen maken wanneer we van het ene beeld overschakelen naar een ander beeld. Een saccade behoort tot de snelste bewegingen van het menselijk lichaam en is het resultaat van de samenwerking tussen het oog en het brein om complexe afbeeldingen te kunnen onderscheiden. Het kunstwerk is een ode aan de bevindingen van de Britse wetenschapper Newton. Het bestaat uit een complex tegelveld van aaneensluitende geometrische vormen die steeds veranderen, zonder dat er een herkenbaar patroon ontstaat. De Amerikaanse kunstenaar Matthew Biedermann schreef voor dit werk zijn eigen softwarecode. Algoritmes sturen de patronen en kleuren in het werk. Met subtiele veranderingen in het beeld stuurt de gecodeerde voorstelling onze perceptie. ‘Guided Saccade’ is een verkenning van de relatie tussen oogbewegingen en onze waarneming.
-Zijn er andere manieren waarop we onze oogbewegingen kunnen trainen? Misschien het linker- en rechteroog een ander beeld te laten zien. Welke manieren kun je nog meer bedenken? Je zou zelf een animatie kunnen maken waarmee je oogbewegingen stuurt!
AGNES
Cécile B. Evans2014Ga samen met AGNES op avontuur en maak een reis door de website van Serpentine Galleries! Speciaal voor deze galerie ontwikkelde kunstenares Cécile B. Evans de bot AGNES. Een bot is een computergestuurd programma dat taken uitvoert die normaal door mensen worden uitgevoerd. AGNES leeft in de digitale wereld en is gebaseerd op kunstmatige intelligentie. Afhankelijk van jouw keuzes leidt ze jou rond op de website van de galerie. Probeer de website eens op verschillende tijdstippen te openen, AGNES zal je steeds weer langs verschillende wegen leiden!
-Vind je het fijn dat AGNES je gidst over de website en dat ze kunstwerken of activiteiten kiest die afgesteld zijn op jouw voorkeuren, en zou je dat wel vaker willen? Op Netflix en Facebook gebeurt dit namelijk ook! Jouw keuzes en likes worden opgeslagen, zodat je een gepersonaliseerd overzicht krijgt.
Hybrid Vigor
Harm van den Dorpel2017Maak in Hybrid Vigor steeds weer nieuwe kunstwerken door digitale tekeningen met elkaar te combineren. Het project is volledig afhankelijk van jou, de bezoeker! Hoe de tekeningen er uitzien hangt namelijk af van wie de website bekijkt. Op momenten dat niemand de website bezoekt gaat deze uit zichzelf navigeren en nieuwe combinaties maken door middel van algoritmes. Van den Dorpel’s manier van werken wordt ook wel generatieve esthetiek genoemd: hierbij brengen niet-menselijke mechanismes steeds weer nieuwe kunstwerken voort. De kunstenaar vergelijkt dit met een biologisch proces waarbij digitale eigenschappen in combinatie met elkaar nieuw DNA opleveren. Zelf kun je kiezen welke twee tekeningen met elkaar moeten ‘paren’ om een nieuw kunstwerk te produceren. Het project blijft zich eindeloos ontwikkelen, zonder dat er tekeningen opgeslagen worden.
Human Birdwings
Floris Kaayk2012In 2012 maakte de Nederlander Jarno Smeets een eeuwenoude droom waar: met zelfgemaakte vleugels kon hij zich voortbewegen in de lucht! Acht maanden lang deelde Smeets zijn bevindingen op zijn blog. Hier is ook een filmpje te zien waarin hij als menselijke vogel door de lucht vliegt. Het project van Smeets ging viral en werd een wereldwijde mediahype. Het filmpje werd door ruim 2,5 miljoen mensen bekekeken. De makers van Star Wars en Mythbusters konden het niet geloven en bogen zich over het fenomeen. In een uitzending van De Wereld Draait Door bekende Smeets dat hij ons allemaal voor de gek had gehouden. Smeets heet eigenlijk Floris Kaayk en is filmmaker. Zijn project is een experiment over online media en de manieren waarop we een verhaal kunnen vertellen –en miljoenen mensen voor de gek kunnen houden- via een blog.
-Floris Kaayk houdt ons bewust voor de gek en laat het ons ook weten, om ons te laten zien dat het echt niet zo moeilijk is om een heleboel mensen voor de gek kunnen houden: met goede animatieskills kom je een heel eind! Wat vind je ervan dat verschillende media ons bewust voor de gek houden, bijvoorbeeld over oorlogssituaties?
Antiselfie
Studio Moniker2015Hoeveel selfies heb jij al gemaakt in de afgelopen jaren? Teveel om bij te houden, of valt het wel mee? De Nederlandse ontwerpstudio Moniker nodigt je op haar website uit om een anti-selfie te maken. Zodra je gezicht in beeld verschijnt komt hier meteen een zwart vierkant, cirkel of kruis voor te staan. De ontwerpstudio maakte de website Antiselfie speciaal voor een tentoonstelling in de Duitse stad Riehen. In deze tentoonstelling stond de Russische kunstenaar Kazimir Malevich centraal. Al aan het begin de 20e eeuw was Malevich één van de eerste abstracte kunstenaars. Hij werd bekend met zijn schilderij Zwart Vierkant wat, zoals de naam al aangeeft, niet meer is dan een zwart vierkant op een witte achtergrond. Via de website kun je van je selfie een Malevich-kunstwerk of anti-selfie maken. Best gek toch, een selfie waarop je eigen gezicht niet eens te zien is!
-Selfies zijn nu al een hele tijd razend populair. Denk je dat dit nog lang zo blijft, of wordt het op een gegeven moment vervangen door iets nieuws? En door wat dan?
One Frame Of Fame
Jonathan Puckey & Roel Wouters2010In 2010 nodigde de band C-Mon & Kypski fans uit om bij te dragen aan hun nieuwe videoclip bij het nummer More is Less. Hoe? Door een frame in te sturen waarin je zelf één van de voorbeeldposes aanneemt. Het idee voor deze crowdsourced videoclip kwam van ontwerpers Jonathan Puckey en Roel Wouters. Zij zagen dat de afstand tussen artiesten en hun fans aan het verkleinen is door het internet: op Youtube spelen fans de volledige videoclip van hun favoriete artiest na. Dit vonden de ontwerpers een leuk gegeven, en ze besloten een grote groep fans van C-Mon & Kypski een prominente rol te geven in de video. Ieder uur werd de video geüpdate en werden er nieuwe frames aan toegevoegd. Uiteindelijk droegen duizenden mensen bij aan de videoclip. Doordat fans alle aanwijzingen en bewegingen van de band keurig opvolgden, voelden de bandleden zich een soort poppenspelers die de touwtjes in handen hadden. Later in de videoclip verschuift de machtsverhouding en nemen de fans de clip volledig over.
Out of Line
Studio Moniker2016De Nederlandse ontwerpstudio Moniker staat bekend om haar bijzondere interactieve muziekvideo’s die ze voor verschillende artiesten maakte. Voor het nummer Dead End van de band zZz maakte Moniker een crowdsourced filmpje: iedereen die de website bezoekt krijgt een rol in de videoclip. Je bent één van de medewerkers in het team van werkgever Laura. Zij geeft je een potlood waarmee je lijnen mag tekenen op het scherm. De lijnen die jij en andere medewerkers hebben getekend worden opgeslagen zodat de volgende kijkers deze kunnen zien. Bezoek snel de website en volg de aanwijzingen van je werkgever Laura!
Truth & Quantity
Gregor Hochmuth2009-2016Het nieuws valt of staat vaak met getallen: om iets te geloven en er een beter beeld bij te vormen willen we graag precieze hoeveelheden weten. Maar wat betekenen die getallen nog zonder verhaal, en wat betekent het verhaal zonder de getallen? Kunstenaar en developer Gregor Hochmuth besloot te experimenteren met de cijfereenheden in het nieuws. Het systeem achter zijn website Truth & Quantity verzamelde zes jaar lang twee keer per dag alle nieuwsberichten op de website van de Amerikaanse radiozender NPR. Hier werden alle cijfers en bijbehorende zelfstandige naamwoorden uit geplukt. Op de website van Truth & Quantity komen deze kleine beetjes informatie in een eindeloze stroom aan je voorbij. Je zult je misschien afvragen wat het verhaal is achter die 7 verdachten, 30 jaar of 300 miljoen dollar… Wanneer je op de getallen klikt hoor je een uitgebreidere versie van het radiofragment. Klik je linksonderaan op ‘Jump’, dan krijg je ook nog eens een overzicht van alle nieuwsberichten per getal.
-Getallen kunnen iets verduidelijken, maar ze kunnen ook misleidend zijn! Producten worden bijvoorbeeld vaak voor €2,99 aangeboden in plaats van voor €3,00. Afgerond betaal je hetzelfde, maar voor je gevoel lijkt het product goedkoper. Hierbij speelt je onderbewustzijn een grote rol.
-Getallen in het nieuws kunnen ook misleidend zijn of maar een deel van de waarheid vertellen. Wanneer in het nieuws bijvoorbeeld wordt gesteld dat één op de drie Chinese criminelen een moord heeft gepleegd lijkt dat veel, maar wat als het totale aantal Chinese criminelen op dat moment maar vier bedraagt?
On Broadway
Lev Manovich2015Wat kan een enorme hoeveelheid aan data ons vertellen over het karakter van een wereldberoemde straat? Met zijn interactieve mediacollage On Broadway zoekt kunstenaar en wetenschapper Lev Manovich naar antwoorden. Voor het project verzamelde hij miljoenen afbeeldingen van Broadway die hij op Instagram, Twitter en andere databases vond. Waar een grote hoeveelheid data -ook wel big data- vaak gepresenteerd wordt in cijfers en met grafieken koos Manovich voor een meer aansprekende variant. Op de website zijn dertien verschillende data-lagen gevisualiseerd. Met de Instragram-kleuren in foto’s op deze locatie tot luchtfoto’s van Google streetview en het aantal taxiritjes laat hij je de bekende straat op een nieuwe manier beleven.
Wind Map
Fernanda Bertini Viégas & Martin Wattenberg2012Dankzij het internet kunnen we onzichtbare natuurverschijnselen zichtbaar maken. Een voorbeeld hiervan is de wind: een eeuwenoud weerfenomeen dat ons van energie voorziet. Kunstenaars en wetenschappers Fernanda Bertini Viégas en Martin Wattenberg maakten de wind op een bijzondere manier zichtbaar. Voor de online applicatie Wind Map wordt informatie uit de database van de publieke nationale weersvoorspelling van de Verenigde Staten gebruikt. Met deze informatie wordt een realtime visualisatie van verschillende windsnelheden gegenereerd. Ieder uur wordt de informatie –die behoorlijk precies is- vernieuwd. Hierdoor ontstaat een soort levend portret van het Amerikaanse wind-landschap.
-Heeft deze Wind Map een functie? Waarvoor zou je het kunnen gebruiken?
Spiral Jetty
Jan Robert Leegte2013In het computerspel Minecraft maak je een ontdekkingstocht door een virtuele wereld waarin je alles kunt bouwen: niets is te gek. Een aantal digitaal kunstenaars modden dit spel: op geheel eigen wijze passen ze het spel aan of voegen ze er iets aan toe. Zo ook de Nederlandse kunstenaar Jan Robert Leegte. In Minecraft bouwde hij het bekende Landart-kunstwerk Spiral Jetty van kunstenaar Robert Smithson na. In de zee drijft een groot object in de vorm van een slakkenhuis. Met dit kunstwerk –nagebouwd in een virtuele wereld- laat Leegte zien dat kunst hier onverwoestbaar kan zijn. In de echte wereld kan het stenen kunstwerk afbrokkelen of zinken in de zee. Het ergste wat er in Minecraft kan gebeuren is dat je monitor uitvalt. Het kunstwerk wat je vanuit je digitale venster bekijkt is vereeuwigd. Leegte heeft het zo gebouwd dat niemand in Minecraft het object kan weghalen of veranderen.
Internet Landscapes
Evan Roth2016Het internet is overal, zelfs op de meest afgelegen plekken. De Amerikaanse kunstenaar Evan Roth wil het internet tastbaar maken. Omdat het internet steeds meer gecentraliseerd wordt, raken we onze fysieke band met het internet kwijt. Gewapend met een infraroodcamera en speciale geluidsapparatuur reisde Roth de wereld rond om het internet zichtbaar en hoorbaar te maken. Het gebruik van infrarood past goed bij het internet: infraroodlicht stroomt namelijk ook door glasvezelkabels en maakt dus onze internetverbinding mogelijk! De geluidsapparatuur neemt tegelijkertijd Roth’s hartslag, radiogolven en het omgevingsgeluid op. Door de beelden te bekijken zullen we ons weer realiseren dat het internet niet een soort mythisch wezen is, maar een door mensen gemaakt systeem van kabels en computers. Klik rechts op de pagina om een aantal landschappen te zien en te horen!
-Dankzij Roth hebben we nu een idee van hoe internetverbinding klinkt en hoe iets onzichtbaars er uit ziet. Hoe denk jij dat bepaalde landschappen of steden zouden klinken? Of hoe ziet kou of wind eruit?
Selfiecity
Lev Manovich2014Het maken van zelfportretten is iets van alle tijden. Tegenwoordig maken mensen van over de hele wereld selfies om te delen op Instagram. Deze app biedt een venster naar de levens van anderen om je heen: wat eten ze, waar gaan ze op vakantie, maar vooral: hoe zien ze eruit? De selfie is een veelbesproken fenomeen en ook kunstenaars gaan met dit gegeven aan de slag. Kunstenaar en wetenschapper Lev Manovich was benieuwd naar de eventuele verschillen tussen selfies in diverse wereldsteden, of de selfiemakers vooral mannen of vrouwen zijn en hoe oud zij gemiddeld zijn. In 2014 begon hij met een team van deskundigen het grootschalige project Selfiecity. Hij verzamelde 3200 selfies, gemaakt in New York, Moskou, Berlijn, Bangkok en Sao Paulo, en filterde deze op verschillende kenmerken. Bekijk de website en ontdek in welke steden het meest gelachen wordt op foto’s en of boze mensen hun hoofd vaker schuin houden op de foto.
-Denk je dat mensen in andere landen ook andere selfies maken? En is het eigenlijk niet raar dat we zoveel foto’s van onszelf maken? Waarom doen we dat, zijn we ineens heel ijdel geworden?
SPC N BTWN
Thomas Slooijer2014Het raam waardoor we kijken via het internet biedt ons een gefilterd perspectief op de wereld. De Nederlandse kunstenaar Thomas Slooijer wil de wereld vanuit verschillende perspectieven laten zien en daarvoor gebruikt hij Youtube. We kijken mee over de schouder van drie cowboys in wat op een echte Western-klassieker lijkt.
Share The Safety
The Yes Men2016De website sharethesafety.org zorgde in 2016 voor veel ophef. Op het platform wordt een bijzondere actie gepromoot van de National Rifle Association (NRA) en wapenfabrikant Smith & Wesson. Voor ieder limited-edition geweer dat je bestelt doneren de organisaties een wapen aan een ‘minder bedeelde’ Amerikaanse burger. Als donateur mag je zelfs kiezen in welke Amerikaanse achterbuurt een wapen gedoneerd wordt. Maar..wie zijn de makers achter deze campagne eigenlijk?
-Is wat verteld wordt in deze video waar, denk je? Waarom wel/niet?
Unfiltered News
Fernanda Bertini Viégas & Martin Wattenberg2016Zou je wel eens gewoon het nieuws willen lezen zonder dat dit van tevoren voor je wordt gefilterd? Kunstenaars en computerwetenschappers Fernanda Bertini Viégas en Martin Wattenberg in ieder geval wel! Daarom maakten zij de website Unfiltered News. Van over de hele wereld doen journalisten verslag over het nieuws. Waar je normaal alleen hetzelfde nieuws vanuit bepaalde locaties te zien krijgt, zoekt deze website ook de bijbehorende nieuwsberichten die op andere publicatielocaties en in andere talen zijn verschenen. Op deze manier kun je verschillende standpunten bij een onderwerp bekijken en de verslaggeving hierover in de loop van de tijd blijven volgen. Daarnaast telt het systeem hoe vaak een onderwerp wordt genoemd op een bepaalde locatie. Dit kun je zien aan de grootte van het woord. Op dit moment worden alleen nog de honderd meest populaire onderwerpen voor elke locatie weergegeven.
Rayfish Footwear
Floris Kaayk2013Met zijn project Rayfish Footwear wist de Nederlandse ontwerper Floris Kaayk wereldwijd heel wat los te maken. Op de website van dit fictieve bedrijf werd je uitgenodigd om je eigen, gepersonaliseerde sneakers van genetisch gemodificeerd roggenleer te ontwerpen. Ruim tienduizend mensen ontwierpen op de website hun eigen biocustomized sneaker. Voor ieder ontwerp zou een unieke rog gekweekt worden. Het concept ging viral en er ontstonden heel wat tegengeluiden die resulteerden in een debat en een petitie tegen het uitbuiten van dieren. Dierenrechtenactivisten braken in bij het bedrijf om de roggen vrij te laten in zee. Het verhaal eindigde met een failliet bedrijf, waarna werd onthuld dat het hele concept een hoax was. Bekijk op de website rayfish.com de making-of video van het bedrijf.
-Zou jij hier in trappen en je eigen sneaker ontwerpen? Stel je voor dat dit een bestaand product was, zou je het OK vinden of zou je er tegen protesteren?
Prime Time Paradise
Broersen & Lukács2005Wanneer we het internet gebruiken, gaat er een eindeloze stroom van informatie en beelden aan ons voorbij. Gedachteloos navigeren we onszelf door deze informatie-brij. Dit werkt vaak hetzelfde als we televisie kijken. Je hebt vast wel eens de hele avond verdoofd naar de televisie zitten kijken terwijl je maar bleef zappen naar steeds weer een andere zender. De nietszeggende beelden die aan ons voorbijgaan op televisie voegden kunstenaars Margit Lukács en Persijn Broersen samen in een animatie die wel een beetje doet denken aan een ouderwetse kijkdoos. In Prime Time Paradise zweef je door een wereld waar iets aan de hand is: oude en nieuwe beelden zijn uit hun context weggehaald en vormen samen een nieuw verhaal. Het is een soort spookstad waar vreemde dingen gebeuren. De beelden bewegen niet: voor deze video maakten Lukács en Broersen een onheilspellend collage van screenshots.
Jennifer.ps
Constant Dullaart2014Hoe ziet de allereerste gephotoshopte foto eruit? Dat zie je op de website Jennifer.ps. De originele foto is gemaakt in 1988 door meneer Knoll, de man achter Photoshop, die op een zonovergoten strand een foto maakte van zijn toekomstige vrouw. Het werd dé voorbeeldfoto om de mogelijkheden van Photoshop mee te demonstreren. Internetkunstenaar Constant Dullaart eert op zijn website Jennifer.ps de foto en tegelijkertijd een belangrijk moment in de geschiedenis: het moment waarop internet –en Photoshop- voor het eerst in de kunstwereld werden geïntroduceerd. Op de website kun je zelf aan de slag met het eindeloos bewerken van de foto.
-Photoshop bestaat inmiddels al een hele tijd! Denk je dat het de bedoeling was geweest van Knoll om het programma te gebruiken voor het maken van een gelikte afspiegeling van de werkelijkheid?
Sentiment and Manipulation
Jonas Lund2015Voor zijn project Sentiment and Manipulation richtte de Zweedse kunstenaar Jonas Lund een digitale galerie in. Wanneer je de website bezoekt, zie je een schermvullende foto van een abstract schilderij. Op het scherm vind je een aantal tools om zelf een eigen selectie binnen de compositie te maken. Als je de perfecte compositie gevonden hebt kun je deze bewonderen in een digitale galerie-setting die veel weg heeft van een echte galerie. Je zou denken dat het schilderij ook digitaal is, maar niets is minder waar. Samen met een groep assistenten maakte Lund het abstracte schilderij voor de website, dat in het echt een oppervlakte van drie bij tien meter in beslag neemt. Met zijn project onderzoekt hij wanneer een bepaalde compositie of vorm succesvol is, en wie dit bepaalt. Kunstverzamelaars nodigt hij uit om een zelfgekozen stukje schilderij te kopen. Het project is een vervolg op zijn eerdere experiment Studio Practice, waarbij hij erachter kwam dat de meest random kunstwerken –die zonder al te veel bewuste bedoelingen van de kunstenaar- het meest in de smaak vielen bij het publiek.
San Andreas Streaming Deer Cam
Brent Watanabe2015-2016De Amerikaanse kunstenaar Brent Watanabe transformeerde het bekende computerspel Grand Theft Auto (GTA) op een bijzondere manier. Hij programmeerde een digitaal hert dat rondhuppelt in het immense gebied van ruim 200 vierkante kilometer in de fictieve staat San Andreas in GTA. Dit op een eigenzinnige manier aanpassen van een game wordt ook wel modden genoemd. Er komt geen mens aan te pas: alleen het hert dat rondwandelt en op eigen houtje beslissingen neemt. De bewegingen van dit hert zijn niet gescript en daarom onverwacht. In de tijd dat het hert ‘live’ rondliep door de omgeving is het achtervolgd door de politie en heeft het een flinke file veroorzaakt op een grote autoweg. Watanabe zorgde er wel voor dat het hert om de paar minuten automatisch geteleporteerd werd naar een andere plek, zodat hij niet vast kwam te zitten in een hek of op een doodlopende weg.
-Zou je zelf iets kunnen modden? Dit kan in de digitale wereld, maar ook bijvoorbeeld thuis of op school door iets kleins te veranderen!
Blank Windows
Rafaël Rozendaal2016Een kunstenaar zal niet snel ontkennen dat hij van een onbeschilderd doek houdt. Het witte schildersdoek is nog niet ‘gevormd’ door ideeën, kleuren en composities: de kunstenaar kan hier nog alle kanten mee op. De Nederlands-Braziliaanse internetkunstenaar Rafaël Rozendaal vindt dat het internet net zo’n leeg schildersdoek is. Het internet biedt namelijk eindeloos veel mogelijkheden! Dit eindeloze zie je terug in het kunstwerk Blank Windows, waarin je de vele witte schermpjes kunt blijven verschuiven en vervormen om steeds weer tot een nieuwe compositie te komen. Maar er is ook een keerzijde… de lege schermpjes doen ook denken aan ons eindeloze schuiven en openen van schermen op het internet. Die schermen zijn misschien wel gevuld met tekst en plaatjes, maar hebben ze ook echt inhoud?
Reddit Place
Unknown2017Dat je op het internet makkelijk met duizenden of zelfs miljoenen mensen tegelijkertijd één groot kunstwerk kunt maken bewijst nieuwswebsite Reddit.com. Op 1 april 2017 plaatste zij bij wijze van 1 april-grap een wit ‘doek’ van 1.000 x 1.000 pixels op haar homepage. Iedereen met een reddit-account werd uitgenodigd om een pixel in een zelfgekozen kleur ergens op het scherm te zetten. Na het plaatsen van een pixel moesten deelnemers wachten om een nieuwe te kunnen plaatsen. Er ontstonden interessante samenwerkingen tussen mensen die besloten om een grote Duitse vlag te tekenen en een zwart gat in het midden van het scherm te maken. Na drie etmalen werd de website gesloten. In het filmpje kun je zien hoe de webpagina zich in 72 uur ontwikkelde van een saai wit scherm naar een immens kunstwerk, gemaakt door ruim een miljoen deelnemers.
-Indrukwekkend resultaat? Zou je het leuk vinden als jouw persoonlijke bijdrage –hoe klein ook- zichtbaar is in zo’n enorm kunstwerk? Zou jij er zoveel tijd aan besteden om samen met duizenden vreemden iets te maken?
Death Imitates Language
Harm van den Dorpel2016Wat gebeurt er als twee computergegenereerde kunstwerken bij elkaar gezet worden om samen een ‘kunst-kind’ te produceren? Dit test de Nederlandse kunstenaar Harm van den Dorpel met zijn bijzondere project Death Imitates Language. Hiervoor maakte hij een website die bestaat uit een omvangrijke collectie van ongeveer 15.000 digitale collagekunstwerken. Door middel van algoritmes produceren twee bestaande kunstwerken steeds weer een nieuw kunstwerk. Ieder kunstwerk heeft een eigen DNA, en een nieuw kunstwerk ‘erft’ een aantal beeldende elementen van zijn ouders, zoals vorm, kleur en compositie. Zelf heeft van den Dorpel invloed op de populatie van kunstwerken: door de kunstwerken te ‘liken’ bepaalt hij welke mogen blijven bestaan en welke niet. In de selectie worden ook bezoekersstatistieken en de zogenaamde veroudering van de kunstwerken meegenomen. Er ontstaat een genetisch programma dat zichzelf steeds blijft verbeteren. Soms ‘bevriest’ de kunstenaar een kunstwerk, om het vervolgens door een bedrijf te laten produceren als fysiek object voor in een galerie of museum. De namen van de kunstwerken baseerde van den Dorpel op de meest gebruikte wachtwoorden op het internet. Uiteindelijk wil hij een systeem maken dat zo slim is dat hij zelf niets meer hoeft te doen.
Novice Art Blogger
Matthew Plummer Fernandez2014Met Novice Art Blogger geeft kunstenaar Matthew Plummer Fernandez de computer een nieuwe functie: die van kunstjournalist en -blogger. De bot die Plummer Fernandez omdoopte tot kunstblogger kreeg een speciale opleiding: aan de universiteit van Toronto werd hij getraind om op verschillende afbeeldingen van kunstwerken te reageren door middel van deep learning-algoritmes. De kunstblogger kiest steeds verschillende afbeeldingen van abstracte kunstwerken uit op de website van het Tate Modern Museum in Londen. Hij categoriseert de afbeeldingen, om er vervolgens iets over te kunnen schrijven op zijn blog. Inmiddels heeft hij ruim 10.000 volgers. Hij bespaart je zijn ongezouten mening: de kunstwerken beschrijft hij enkel op basis van eerder opgedane ervaring. Dit onderscheidt hem van de menselijke kunstjournalist, die vaak een mening klaar heeft staan. Maar soms slaat de niet-menselijke blogger de plank ook mis door de bedoelingen van de kunstenaar niet te begrijpen, of bij de voorstelling van een oorlogstafereel over een pizza te schrijven. Volgens Plummer Fernandez zet de bot ons aan het denken over kunst: moeten we voorkennis hebben om kunstwerken in een traditie te plaatsen, of is het beter om een neutrale kunstervaring te hebben?
-Hoe zou jij het vinden als alle tentoonstellingen, restaurants, films of theatervoorstellingen voortaan beoordeeld worden door computers in plaats van recensenten? Geeft dit een eerlijker of completer beeld dan een recensent die op allerlei manieren bevooroordeeld is?
-Hoe neutraal zijn vloggers? Door middel van product placement –het laten zien van een product of merk in je filmpje- verdienen zij een hoop geld! Heb je het gevoel dat je hierdoor echt de visie te zien krijgt van een vlogger, of die van een merk dat graag adverteert via de vlogger?
Open That Window
Rafaël Rozendaal2014De Nederlands-Braziliaanse kunstenaar Rafaël Rozendaal houdt van ramen. Het idee dat we tegenwoordig veel meer door onze digitale vensters staren dan de ramen in de echte wereld vindt hij fascinerend. Op zijn website vind je verschillende digitale ramen. Open that window is hier één van. Met deze website nodigt Rozendaal je uit om het raam open te schuiven. Proef de sfeer van zijn woonplaats New York en beleef het internet op een andere manier.
-Leuk idee, zo’n digitaal raam met een uitzicht? Of vind je het juist een dom idee?
Open This Window
Rafaël Rozendaal2012Uit het raam kijken is een fijne bezigheid, en nog een handige ook! Je weet meteen wat voor weer het is als je een blik op het raam hebt geworpen. Een ander venster waar we een nog groter deel van onze dag doorheen kijken is het venster op ons computerscherm. We kijken immers niet naar de computer zelf, maar naar iets wat daarachter ligt, net als bij een echt raam. Omdat we zoveel door het venster van ons computerscherm turen maakte kunstenaar Rafaël Rozendaal een digitaal raam. Zet het raam open en geniet van het uitzicht. Doe het raam vervolgens weer dicht en je kunt weer terug naar je dagelijkse bezigheden op het internet.
- Snap je de zorgen van sommige mensen dat we veel te veel achter beeldschermen zitten en op deze manier ook ons contact met de buitenwereld verliezen, of vind je het complete onzin?
I Know Where Your Cat Lives
Owen Mundy2014Je hoeft op het internet niet ver te zoeken naar plaatjes en video’s van katten. Miljoenen kattenfoto’s en -video’s zwerven hier rond, en dagelijks worden duizenden nieuwe beelden geüpload op fotowebsites onder de tag ‘kat’. In de metadata van deze afbeeldingen vond kunstenaar Owen Mundy de lengte- en breedtegraden van de locaties waar de foto’s gemaakt zijn. Op zijn website I Know Where Your Cat Lives laat hij de woonplekken van ruim een miljoen katten zien. Hiermee wil hij laten zien hoe makkelijk informatie over ons te herleiden is uit wat we delen op internet.
-Heb je er wel eens over nagedacht dat uit jouw bericht of foto op social media veel meer informatie over jou herleid kan worden? Zou je minder snel iets posten met deze informatie in je achterhoofd?
Crowdworkers of the world unite ...
Guido Segni2013Verschillende mensen verdienen op internet hun geld door kleine taken uit te voeren die zij beter uit kunnen voeren dan computers, zoals objecten herkennen in een foto of data-details onderzoeken. Deze werkzaamheden vallen onder de noemer crowdsourcing. De Italiaanse kunstenaar Guido Segni maakte slim gebruik van dit gegeven door online medewerkers in te zetten voor zijn kunstwerk. Zij kregen de opdracht om herkenbaar in beeld hun middelvinger op te steken. Voor iedere webcamfoto bood Segni $0,50. Het resultaat: een bijzondere selectie van spontane zelfportretten. Hiermee wil Segni een dialoog aangaan met het publiek en de vele online medewerkers.
-Heb je wel eens stilgestaan bij de werkzaamheden van crowdworkers? Mensen van over de hele wereld verdienen geld met allerlei simpele klusjes. Het internet heeft een hoop nieuwe, gekke banen gecreeërd! Wist je dat je als online vrijwilliger voor NASA aan de slag kunt? Tientallen vrijwilligers besteden een aantal uur per week aan het afspeuren van sattelietfoto’s naar nieuwe planeten. Als ze een nieuwe vinden, wordt deze naar hen vernoemd.
Clickclickclick.click
Studio Moniker2016We klikken dagelijks wat af op het internet. Al onze clicks worden nauwlettend in de gaten gehouden en gemeten. Samen met VPRO Medialab ontwikkelde ontwerpstudio Moniker Clickclickclick.click. De website nodigt ons uit om op de groene knop te klikken. Ons klikgedrag wordt ondertussen uitgebreid geobserveerd en becommentarieerd. De stem aan de overkant weet ons van alles te vertellen over ons en probeert ons zelfs een beetje uit te dagen. Stel je voor dat het internet iets terug zou zeggen op iedere keuze en iedere muisbeweging die je maakt!
-Als we een mooi paar schoenen in een webshop hebben bekeken worden we vervolgens weken achtervolgd door deze schoenen: ze verschijnen in onze mail, op Instagram, of op Facebook. Wat vind jij ervan dat al onze muisbewegingen en keuzes opgeslagen worden om ons meer te laten kopen?
Fair Warning
Jonas Lund2016Dagelijks begeven we ons in online werelden, waar de keuzes die we maken en de dingen die we doen uitgebreid gemeten en geëvalueerd worden. De resultaten die worden opgeslagen geven bedrijven en organisaties waardevolle informatie over ons persoonlijke smaakprofiel. Hebben we nog wel controle over de beslissingen die we nemen, of worden we hierin gestuurd? De methodes die worden gebruikt om ons te laten beslissen lijken op als-dan-statements: als ik dit (leuk vind/wil/nodig heb) dan [koop ik het], anders [negeer ik het]. De computergestuurde processen zorgen ervoor dat we snel moeten kiezen, voordat onze hersenen de tijd hebben gehad om de keuze te verwerken.
Maar hoe werkt dit in de kunstwereld? Kunnen we op basis van kwantitatieve informatie van een publiek van kunstliefhebbers bepalen wat een kunstwerk waard is? Kunstenaar Jonas Lund besloot dit te onderzoeken met Fair Warning, een serie online testomgevingen die hij in samenwerking met veilinghuis Phillips en de Londense Whitechapel Gallery ontwikkelde. In Fair Warning word je continu gevraagd om in tien seconden een keuze te maken: tussen blauw of rood, Trump of Clinton, trends in de kunstwereld en vele andere dilemma’s. Het doel van de testomgevingen is om de smaakprofielen van het kunstpubliek te meten en te onderzoeken.
-Wanneer we alle vragen hebben doorlopen, weet Lund dat we Donald Trump-aanhangers zijn, of dat we voor Hilary Clinton kiezen. Maar wat zegt deze informatie over ons als groep? Iedere Trump-aanhanger is namelijk anders, de één is misschien hoogopgeleid en de ander niet. Wat voor conclusies kan Lund trekken met de informatie die hij via zijn website verzamelt?
Digital worlds
Animation Project Web based
Part of collection: Stedelijk Museum Amsterdam
7 times exhibited
Indirect Flights
Joe Hamilton2015Zodra we Google Maps opstarten kunnen we vanuit huis de hele wereld overzien. Met de satellietfunctie stijgen we op en vliegen we boven de meest uiteenlopende landschappen. Deze satellietbeelden combineerde de Australische kunstenaar Joe Hamilton met foto’s die hij vond op internet en die hij verzamelde op zijn reizen door Europa, Azië en het Midden-Oosten. Het geheel bundelde hij als collage op een interactieve website. Als je over de website navigeert zie je een duizelingwekkend panorama vanuit de lucht. Woestijnen, stranden en bossen gaan naadloos in elkaar over in dit eindeloze Google Maps-landschap. Op de achtergrond hoor je mysterieus gekraak en pruttelende motoren. Bekijk de mobiele versie van de website op je smartphone om de wereld letterlijk in je handpalm te dragen!
-Hoe zien onze reizen van de toekomst eruit? Zullen we nog steeds in het vliegtuig stappen om alle uithoeken van de aarde te zien, of beleven we deze straks gewoon vanuit onze woonkamer?
Exhausting a Crowd
Kyle Mcdonald2015Dankzij het internet kunnen we mensen 24/7 volgen. Niet alleen door camera’s die alles in de gaten houden, maar ook door foto’s en statusopdates die we zelf delen op sociale media. In 2015 hing de Amerikaanse kunstenaar Kyle McDonald bij het Londense Picadilly Circus camera’s op die alle voetgangers en automobilisten registreerden in een periode van twaalf uur. De film, die ook precies twaalf uur duurt, is nu terug te zien op de website Exhausting a Crowd. Het bijzondere aan deze film is dat je steeds weer nieuwe tags kunt toevoegen aan het beeld. Op deze manier kun je commentaar typen bij mensen die verveeld in de regen op de bus staan te wachten, of gesprekken bedenken bij twee vreemden die elkaar ontmoeten. De gesprekjes en gedachten hebben wel wat weg van alle Tweets en Facebookposts die dagelijks aan je voorbij razen. Het kunstwerk laat je nadenken over hoe we worden vastgelegd en hoe je je kunt verhouden tot andere mensen die voor eeuwig zijn vastgelegd in een digitale loop.
-Misschien doet dit werk je ook wel denken aan memes, het wordt bijna een spelletje om grappig commentaar bij mensen, voertuigen of objecten te zetten!
Performance capture: Part 1
Mike Pelletier2016De obsessie met perfecte menselijke portretten in de klassieke kunst fascineert de Canadese kunstenaar en animator Mike Pelletier. In zijn werk gaat hij op zoek naar nieuwe manieren om het menselijk lichaam te portretteren, door er iets abstracts en onmenselijks van te maken. Bij Performance Capture: Part 1 is de videoregistratie van een aantal mensen omgezet naar 3D-scans waarvoor Pelletier speciale open source software gebruikte die beweging vastlegt. De software zit vol errors en glitches, die voor de vreemdste beelden zorgen. Waar je aan het begin van de video nog een felgekleurd mens kan onderscheiden, eindigt de animatie met twee extreem vervormde figuren die bijna iets angstaanjagends over zich hebben.
-De figuren in deze video lijken wel monsters, maar komen ze eigenlijk niet dichterbij de ‘echte’ mens? Want zeg nou zelf, wie is er helemaal perfect? Iedereen heeft imperfecties en ook de natuur zit vol glitches!
Shiv Integer
Matthew Plummer Fernandez & Julien Deswaef2016De Colombiaans-Britse kunstenaar Matthew Plummer-Fernandez en de Belgische VJ en softwarekunstenaar Julien Deswaef zijn benieuwd naar hoe kunst eruit zou kunnen zien wanneer we kunstmatige intelligentie de vrije hand geven, en hoe zo’n kunstmatige kunstenaar te werk gaat. Zij lieten de software-bot Shiv Integer ruim 300 verschillende ontwerpen maken op basis van open source 3D-ontwerpen die de bot verzamelt van het internet. Shiv Integer pikt elementen uit de verschillende ontwerpen, om vervolgens tot een nieuw ontwerp te komen. De software die Plummer-Fernandez en Deswaef gebruiken is generatief: op basis van vastgestelde parameters worden ontwerpkeuzes gemaakt. Iedere dag is Shiv Integer in staat om twee verschillende ontwerpen te produceren.
-Als er geen mensen meer aan te pas komen en de computer (of een drone of robot) een kunstwerk volledig zelf maakt, kunnen we het dan nog wel kunst noemen? Waarom wel/niet?
Pleasant Places
Quayola2015De Italiaanse kunstenaar Quayola is fan van de grote kunstenaars uit het verleden: voor één van zijn digitale kunstwerken liet hij zich inspireren door niemand minder dan Michelangelo. De klassieke werken van meesters als Michelangelo vertaalt hij naar het digitale tijdperk. Voor Pleasant Places trad hij in de voetsporen van Vincent van Gogh en reisde hij af naar de Provence in Frankrijk. Hier schilderde van Gogh 125 jaar eerder een groot aantal van zijn schilderijen. Quayola ging op zoek naar een manier om de expressionistische schilderstijl van Van Gogh te vertalen in een eigentijds beeld. Hij filmde een landschap van bomen en struiken. Met behulp van vervormingssoftware en algoritmes laat hij deze langzaam veranderen in abstracte penseelstreken. Ook het geluid krijgt een expressionistische behandeling: Het geruis van de bomen en de wind wordt geabstraheerd tot een onherkenbaar geluid in deze animatie. Het resultaat is een onherkenbaar en haast ondoordringbaar bos. Met Pleasant Places bevraagt hij de fotografische representatie van de werkelijkheid en de manier waarop we beelden digitaal bewerken.
-Bekijk de landschapsschilderijen die Van Gogh in Frankrijk maakte. Zie je gelijkenissen met het werk van Quayola? Benoem ze! Kies vervolgens zelf een klassiek schilderij en maak een eigentijdse of digitale interpretatie van dit werk.
Forms
Memo Akten & Quayola2012Speciaal voor de Olympische Spelen van 2012 in Londen maakten digitaal kunstenaars Quayola en Memo Akten de animatie Forms. In de animatie verkennen ze de manieren waarop beweging – in dit geval van topsporters – vastgelegd kan worden met het gebruik van software. De makers lieten zich inspireren door Eadweard Muybridge, één van de eerste fotografen die beweging vastlegde op beeld. Misschien ken je zijn serie beelden van een galopperend paard wel. Het principe van Forms is hetzelfde, maar hierbij zie je niet letterlijk de bewegende sporter. Het pad dat de beweging van de atleet aflegt is teruggebracht naar abstracte vormen die over je scherm dansen. Kracht, balans en het spanningsveld tussen het bewegende lichaam en de omgeving waarin het zich bevindt worden vastgelegd in een abstract en esthetisch beeld.
Put it on a pedestal
Anthony Antonellis2011De website Put it on a pedestal is vanaf nu jouw domein! Kunstenaar Anthony Antonellis nodigt je uit om als curator je eigen tentoonstelling samen te stellen in je eigen digitale museumzaal. Jij bepaalt waar de museale objecten komen te staan. Een greep uit de digitale museumcollectie van gifjes waaruit je kunt kiezen voor je tentoonstelling: een watermeloen, het bekende veelkleurige laad-icoontje van je MAC OS X desktop, een boterham met kaas… Hoe ziet jouw digitale tentoonstelling eruit?
Flight Patterns
Aaron Koblin2010In Flight Patterns woekert een web van fijne gekleurde lijntjes over je scherm. Gezamenlijk maken de lijntjes de oneindige stroom van vliegverkeer in Noord-Amerika over een periode van 24 uur in augustus van het jaar 2010 zichtbaar. De Amerikaanse ontwerper en programmeur Aaron Koblin visualiseert immense hoeveelheden aan data in zijn kunstwerken. Door de data zichtbaar te maken, laat hij ons nadenken over ons leven en onze relatie met technologie. Voor Flight Patterns werden 205.000 vluchten vastgelegd. De verschillende kleuren zijn een aanduiding van de 573 verschillende types vliegtuigen die door Noord-Amerika vlogen.
-Je kunt duidelijk zien waar in Amerika het meest wordt gevlogen. Kun je dit patroon verklaren?
Abstract Browsing
Rafaël Rozendaal2014Self referential bits Online aesthetics
Web based
Part of collection: Stedelijk Museum Amsterdam
0 times exhibited
Postcards From Google Earth
Clement Valla2011-2013Het project Postcards from Google Earth van de Amerikaanse kunstenaar Clement Valla vraagt aandacht voor nieuwe vormen van waarneming die ontstaan met de groei van digitale technologie. Postcards from Google Earth bestaat uit een serie afbeeldingen gemaakt van Google Earth-screenshots, waaruit surrealistische landschappen ontstaan. Met de ansichtkaarten laat Valla zien hoe Google Earth werkt: het beeldmateriaal op de website wordt telkens vernieuwd. Wanneer je al deze beelden combineert in één ansichtkaart, krijg je de vreemdste resultaten. We worden voor de gek gehouden door niet-menselijke computer-algoritmes, die voor ons bepalen hoe wij een landschap zien via onze computer.
-Hoe zit het eigenlijk met onze wereldkaart? In 2016 werd een nieuwe, meer realistische versie van de wereldkaart uitgebracht waarin Afrika bijna twee keer zo groot is als we gewend zijn! Waarom wordt de omvang van een werelddeel veranderd voor een wereldkaart?
9 eyes
Jon Rafman2009Voor interessante straatfotografie hoef je tegenwoordig de deur niet meer uit. Dankzij Google Street View kunnen we achterbuurten, snelwegen en verlaten zijweggetjes aan de andere kant van de wereld bekijken. De Canadese kunstenaar Jon Rafman begon een speurtocht langs Google Street View en verzamelde de vreemde, maar ook mooie beelden die Google onbedoeld vastlegt. De anonieme camera’s die door de straten rijden geven ons het gevoel dat we tegelijkertijd door de hele wereld of juist door niemand in de gaten worden gehouden. Ze registreren een hoop narigheid op straat, maar grijpen vanuit hun neutrale positie niet in in. Eigenlijk is het best gek dat Google onder iedere afbeelding de optie ‘een probleem melden’ plaatst. Hoe kunnen we melding maken van de maatschappelijke problemen vanuit de straatfotografie van Google?
-Een aantal mensen die door Google Street View in beeld zijn gebracht hebben hier bezwaar tegen aangetekend. Hoe zou jij het vinden als iemand zomaar foto’s van je maakt op straat? Moeten we ingrijpen bij zo’n inbreuk op onze privacy, of is het OK?
The Artist is Typing
Guido Segni2016Wanneer we online zijn, is het lastig om onszelf onzichtbaar te maken. Op Facebook of Whatsapp kunnen volgers en vrienden zien wanneer we bezig zijn met onze beeldschermen. De Italiaanse kunstenaar Guido Segni maakte een website waarop we hem dag en nacht kunnen volgen. Wanneer hij aan het typen is, verandert de website in een groene pagina met drie bewegende bolletjes. We zijn ons meteen bewust van zijn aanwezigheid, ergens op een andere plek in de wereld. Wanneer hij niet aan het typen is, kunnen we zien wanneer hij voor het laatst aan het typen was. Wat zou hij aan het typen zijn?
-Vind je het interessant om iemand te kunnen volgen en te zien wat hij of zij de hele dag doet?
-Dit werk doet een beetje denken aan de blauwe vinkjes op Whatsapp die een ander laten weten dat we zijn of haar bericht hebben gelezen. Sommige mensen durven al bijna niet te kijken in de angst commentaar te krijgen omdat ze nog niet hebben gereageerd. Met de komst van nieuwe media kwam de verwachting dat mensen meteen op een bericht reageren, maar is het heel gek om een mailtje pas na een paar dagen te beantwoorden?
Other People Network
Nicolas Jaar2013Spectrum Cube
Emilio Gomariz2012Met Spectrum Cube transformeert De Spaanse kunstenaar Emilio Gomariz een alledaagse handeling in een kleurrijk kunstwerk. Zijn Mac OS X-bureaublad is het toneel voor een fascinerende voorstelling waar je naar blijft kijken. In Spectrum Cube worden talrijke schermpjes op kleur uitvergroot om samen een ruimtelijke kubus te vormen. Los van elkaar zeggen de kleurcodes weinig, maar door ze zorgvuldig te rangschikken en vervolgens snel achter elkaar uit te vouwen ontstaat een spannend beeld.
SCREENSHOT
Gregor Belibi Minya2015Begeeft deze computer het en slaat hij helemaal door, of is het kunst? Bekijk de animatie Screenshot en maak een reis door een eindeloze, steeds veranderende tunnel van schermen. Het lijkt wel een beetje op de spiegeldoolhoven die je wel eens op de kermis ziet staan. Wat onstaat is een mysterieuze fantasiewereld waarvoor de maker -animatiekunstenaar Gregor Belibi Minya- ruim 2.000 verschillende screenshots samenvoegde. Het kostte Minya vijf hele dagen om alle schermafbeeldingen te verzamelen omdat hij de grootte en locatie van zijn schermen steeds moest aanpassen. De muziek bij de animatie heeft hij er zelf bij bedacht.
Brand New Paint Job/Juan Gris Dr...
Jon Rafman2013Jon Rafman is een Canadese filmmaker, kunstenaar en schrijver. Voor dit digitale kunstwerk produceerde hij zelf een droomhuis. Zijn droomhuis is geïnspireerd op het werk van een bekende Spaanse kunstenaar uit het verleden: Juan Gris. Gris maakte kubistische schilderijen, waarbij verschillende dimensies van een object in één beeld worden vertoond. Voor Juan Gris Dreamhouse downloadde Rafman 3D-modellen, gemaakt door de gebruikers van de Google-toepassing 3D Warehouse. Keukens, stoelen en boekenkasten werden voorzien van prints met het werk van de Spaanse kunstenaar. De symbolen voor lage cultuur worden in Juan Gris Dreamhouse gecombineerd met de iconen van hoge cultuur door massageproduceerde gebruiksvoorwerpen te overgieten met een sausje van moderne kunst.
-Hoe ziet jouw droomwereld eruit? Heb je wel eens je ideale plek gebouwd in Minecraft of Zoo Tycoon? Wat zijn de verschillen met deze en de echte wereld?
Inbox Victory
Evan Roth2008Heb je wel eens geprobeerd om je mailbox helemaal leeg te maken door al je mails te beantwoorden? De Amerikaanse kunstenaar Evan Roth wel. Hij vond het jammer dat hij dit overwinningsgevoel met niemand kon delen, een high five had hij toch wel verdiend! Daarom riep hij mensen op om hun mailbox helemaal leeg te maken, zodat er geen mail meer beantwoord hoefde te worden. Vervolgens vroeg hij ze om de webcam te openen, een overwinnings-foto te maken met op de achtergrond hun lege mailbox. Het resultaat van alle inzendingen zie je terug op de website Inbox Victory.
-Vind je het ook zo’n fijn gevoel om je mailbox helemaal leeg te maken, of te zorgen dat je al je Whatsappberichten hebt beantwoord? Het is een overwinning om je inbox helemaal leeg te maken, maar voor je het weet zit deze weer helemaal vol! Bedenk een actie of app die hierop reageert, bijvoorbeeld door je te belonen of gerust te stellen!
Do Not Touch
Studio Moniker2013Het muispijltje waarmee we dagelijks over onze schermen bewegen bestond in 2013 al vijftig jaar. Momenteel is deze langzaam aan het verdwijnen door de opkomst van verschillende touchscreens. De Nederlandse ontwerpstudio Moniker zag daarom redenen genoeg om al onze muispijltjes te verzamelen en lol te maken. Open de website donottouch.org en je ziet de mededeling ‘’Please note: we are recording your pointer’’. Je krijgt nu verschillende opdrachten en alle bewegingen van je muis worden vanaf dit moment vastgelegd. Op de achtergrond zie je de muispijltjes van mensen die eerder vandaag meededen aan het experiment. Sommigen bewegen braaf mee met de groep en anderen wijken heel eigenwijs af van het gebaande pad.
-Zou je een nieuw symbool kunnen bedenken voor het muispijltje?
All the minutes
Studio Moniker2014In minder dan 140 tekens kunnen we de wereld via Twitter laten weten wat ons bezig houdt. Hoe zou iemand aan de andere kant van de wereld zich voelen op een bepaald tijdstip? Dit vroegen de makers van de Nederlandse ontwerpstudio Moniker zich af. Ze wilden onderzoeken wat er gebeurt als je iets objectiefs als een klok samenvoegt met de Tweets van verschillende mensen over de hele wereld. Ze riepen Twitteraars op om een specifiek tijdstip in hun tweet te verwerken. Het resultaat van deze verzameling tweets was de eigenzinnige Twitterklok All the Minutes. Naast het tijdstip, dat iedere minuut wisselt, zie je wat mensen doen of denken op dat moment, wat soms in komische of knullige tweets resulteert.
New Ruins. Google Earth Tour
Manuel Fernández2012Maak een reis over de wereld met Google Earth en bekijk de bekende eeuwenoude ruïnes op een andere manier. Speciaal voor New Ruins. Google Earth Tour gaf kunstenaar Manuel Fernandez bekende werelderfgoederen als het Romeinse Colosseum en de Incastad Machu Picchu een nieuwe look. Het beeld vliegt van een kleurrijk gestreepte versie van Stonehenge naar een in groene ruitjes gehulde Taj Mahal. Fernandez gebruikte de bestaande beelden van Google Earth en voegde hier verschillende kleuren en texturen aan toe.
-Hoe zien onze reizen van de toekomst eruit? Zullen we nog steeds in het vliegtuig stappen om alle uithoeken van de aarde te zien, of beleven we deze straks gewoon vanuit onze woonkamer?
Untitled No. 1
Parag K. Mital and Evan Boehm2014Dat nieuwsbeelden op een volledig andere manier gebruikt kunnen worden, zonder in te gaan op de inhoud, bewijzen kunstenaars Parag K. Mital en Evan Boehm. Met speciale software maakten zij een volledige computergegenereerde collage die bestaat uit nieuwsbeelden in een tijdsbestek van 24 uur. Dit resulteert in abstracte, glitchy vormen die aan het oog voorbijtrekken.
Seeds
Adam FerrissKunstenaar Adam Ferriss nodigt je uit om je persoonlijke internet-kunstwerk te maken door met je muis over het scherm te bewegen. In dit werk laat hij de computer vanuit de automatische piloot allerlei vormen en kleuren op het scherm zetten. Om te navigeren door het werk kun je verschillende toetsen gebruiken: met de spatiebalk kun je de beweging laten tuimelen. Toets je de D in op je toetsenbord, dan tuimelt de beweging diagonaal over het scherm. Druk op de S en je eigen kunstwerk wordt vastgelegd, zodat je het kunst opslaan als afbeelding. Ferriss leerde zelf programmeren voor zijn kunstwerken door met verschillende webbouwers en internetkunstenaars te praten. Hij heeft zichzelf al verschillende programmeertalen aangeleerd.
-Vind je dit kunstwerk van Adam Ferriss anders dan een schilderij in een museum? Waarom vind je het werk anders, of juist niet?
I’m Google
Dina Kelberman2011De Amerikaanse kunstenaar Dina Kelberman speurt het liefst urenlang het internet af op zoek naar mooie plaatjes in zoekmachines. Ze gaat op zoek naar orde in de eindeloze en overweldigende stroom van nietszeggende, alledaagse beelden. Deze rangschikt ze in vorm of kleur, maar ook op basis van haar eigen intuïtie. De beelden worden onderdeel van een omvangrijke verzameling, waarbij ieder beeld een connectie heeft met het vorige. Het kunstwerk lijkt op het bekende doorgeefspelletje waarin je in een kring staat en elkaar een zin in het oor fluistert, die uiteindelijk compleet vervormd terugkomt bij de eerste fluisteraar. Zo veranderen tenten in I’m Google langzaam in waterglijbanen, en breiwerkjes in vrolijk versierde strobalen.
-Bekijk de nieuwste beelden op de website van Kelberman. Welke andere objecten of beelden passen hierbij? Bedenk hoe de beeldestafette van Kelberman verder gaat!
All my life for sale
John Freyer2001Op een dag in 2001 besloot John Freyer alles wat hij bezat op Ebay te verkopen. Van een stoel tot een half leeg zoutvaatje, een flinke stapel boeken en zelfs zijn bakkenbaarden –verpakt in een plastic zakje- waren in de aanbieding. Freyer wilde de relatie die we hebben met de spullen om ons heen onderzoeken. Zijn grootscheepse spullenverkoop ging viral: zelfs de Britse krant The Guardian kreeg lucht van zijn opvallende project en schreef over ‘’The man who sold his life for $6.000’’. Nadat al zijn spullen verkocht waren ging hij bij een groot aantal kopers op bezoek om met ze in gesprek te gaan. Dit leverde een interessant boek op. Lees de producttekstjes bij de verkochte producten op zijn website en je ontdekt al gauw dat hij naast zijn eigendommen eigenlijk ook nog iets anders verkoopt...
-Wat is hier het kunstwerk: het proces, de website, het boek, of Freyer’s bezoekjes aan zijn kopers? Licht je keuze toe!
-Zou jij zomaar al je bezittingen verkopen? Hoe zou het voor Freyer voelen om helemaal geen eigen spullen meer te hebben?
Red Splash
Waldemar Pranckiewicz2000In de jaren ’40 ontstond in de striptekenkunst de Splash Art, die gebruikt werd om de omslag van een stripboek te illustreren. Vanaf de jaren ’90 gingen steeds meer kunstenaars de Adobe-software Flash gebruiken om animaties te maken. Het concept van de Splash Art verhuisde naar de digitale wereld in de vorm van splash-pagina’s. Splash-pagina’s werden getoond voordat je de eigenlijke website zag, omdat een langzame modemverbinding het onmogelijk maakte om grote of bewegende beelden direct te laden. De Poolse kunstenaar Waldemar Pranckiewicz is fan van deze splash pages. Hij maakte verschillende versies, waaronder Red Splash. Deze pagina is niet interactief: je kunt er alleen maar naar kijken. De splash-pagina bestaat uit een aantal knoppen met rode kruisjes, verdeeld over een rode achtergrond. Het kunstwerk geeft je de indruk dat er sprake is van een error, of dat de afbeeldingen op de pagina niet geladen kunnen worden.
-Zou je een interactie kunnen bedenken voor het kunstwerk van Pranckiewicz?
Scrollbar Composition
Jan Robert Leegte2000In Scrollbar Composition zie je een online versie van een samengestelde compositie die wel wat weg heeft van de bekende twintigste-eeuwse composities van kunstenaar Piet Mondriaan. Deze keer ontbreken de bekende primaire kleuren. De abstracte compositie van grijze en blauwe vlakken is niet op doek uitgevoerd maar op het web. De scrollbalken lijken hun eigen wil te hebben: als je probeert te scrollen in de verschillende schermpjes, springt de scrollbalk steeds precies de verkeerde kant op. Je zou de kunstenaar kunnen zien als een beeldhouwer die het internet modelleert naar zijn eigen inzicht. Hij vindt schilderen iets achterhaalds: alle stijlen en stromingen zijn al voorbij gekomen waardoor het moeilijk is nog vernieuwend te zijn. Daarom is het internet zijn lab van waaruit hij nieuwe ontwikkelingen introduceert in de kunstwereld.
-Vinden je schilderen ook achterhaald? Nu wordt het internet veel gebruikt als medium door kunstenaars, maar hoe zal kunst er over 50 jaar uitzien? Verzin het maar!
Self referential bits
Animation Web based
Part of collection: Stedelijk Museum Amsterdam
0 times exhibited
Intotime
Rafaël Rozendaal2012De Nederlands-Braziliaanse kunstenaar Rafaël Rozendaal maakt zowel online als offline kunst. De ingelijste of geprojecteerde versies van zijn werken worden regelmatig getoond in musea of expositieruimtes. Een groot deel van Rozendaals oeuvre bestaat uit websites, die in totaal jaarlijks op ruim 60.000 unieke bezoekers kunnen rekenen. Het kunstwerk Intotime.us is één van zijn vele web-based kunstwerken. Op je beeldscherm wisselen felgekleurde gradients zich af. Zelf bepaal je de compositie door op verschillende plaatsen in het vlak te klikken. Kunstverzamelaars die een website van Rozendaal kopen krijgen een USB-stick met het kunstwerk, om het werk ook offline te kunnen bekijken. Middels een contract beloven zij dat het kunstwerk online voor iedereen toegankelijk blijft. Daarnaast staat hun eigendom van het kunstwerk zwart op wit, door middel van een eigendomsbewijs. In de broncode van het kunstwerk wordt de naam van de eigenaar vermeld, in dit geval verzamelaars Hugo en Carla Brown. Het werk van Rozendaal kreeg een mooie plek in hun collectie, naast werken van bekende kunstenaars als Karel Appel en Andy Warhol die zij eerder aankochten.
PointerPointer
Studio MonikerHet ontwerperscollectief Studio Moniker uit Amsterdam nodigt je met Pointer Pointer uit om je cursor op een random plek op de pagina te plaatsen. Nadat de pagina wordt geladen verschijnt een foto van iemand die naar je cursor wijst. Verplaats je het pijltje, dan wordt meteen een nieuwe afbeelding geladen waarin weer wordt gewezen naar de exacte locatie van het pijltje. De beelden lijken van Google geplukt: op je scherm verschijnen feestende studenten en types in vreemde, artistieke poses. Met de komst van touchscreens op onze smartphones en tablets begint de cursor langzaam uit de sterven. Dit werk is een ode aan de muis en het pijltje op je scherm, zolang deze nog bestaan. In plaats van dat wij op internet van alles aanwijzen met onze muis, wijst het internet deze keer terug. In de eerste paar dagen dat de website online was werd deze meer dan een miljoen keer bezocht. Het verplaatsen van je cursor werkt namelijk verslavend!
Trash Loop
Rafaël Rozendaal2015Rafaël Rozendaal’s kunstwerk Trash Loop kun je zien als een kijkje in de toekomst. We ontwikkelen steeds meer machines die werk van ons overnemen dat we liever niet doen. Hierdoor blijven zeeën van vrije tijd over, maar wat doen we met die tijd? Rozendaal geeft alvast een voorbeeld: we kunnen de hele dag een propje in de prullenbak gooien dat steeds weer terugvalt op een andere plek in de kamer.
-Wat zou jij doen als je zoveel vrije tijd hebt?